Time it was, and what a time it was, it was.

Şehvet düşkünü yahut şehvet kölesi bir portre ile baş başaydı. Onu hayalinde yaşatarak huzura erişebilirdi, belki. Bu belkilerin tek ortak noktasıysa, imkânsız olmalarıydı. Çoğu zaman imkânsızı düşlerdi genç kız, realist biri sayılmazdı. Özensizce topladığı, fazlasıyla yoluk olan kahverengi saçları eskisi gibi değildi artık. Ne gözlerindeki parıltı aynıydı ne de göğüslerine önem veriyordu. Her şeye olan ilgisi tek nefeste sönmüştü; oysa hep güzel biri olup, erkeklerin gözdesi olacağını düşünmüştü. Kimdi bu cefakâr? Cefa yüzü görmeyeli ne kadar olmuştu sahi, üç gün mü? Belki de beş. Nefret etse dahi, böyle durumlarda, sigara içme ihtiyacı doğuyordu. Doğurganlığını sadece inançlara adamayı vazife bilmişti kendine. Mnemosyne… Hangi insan çocuğuna bir nehir ismi bahşederdi? Buram buram Yunanistan kokan ismi de cezp etmiyordu onu artık. Bu değerleri kendi isteğiyle yok etmişti, ebeveynlerinin hemcins oluşunu geç önemsemiş, çok darbe almıştı. Yine de kendini suçlamak istemiyordu Mnemosyne, yeterince suç üstlenmişti. Farklı olmak adına cinsel tercihini değiştiren ailesi, Mosy’nin ardından fazla ağlamış olamazlardı. Onlara göre, Mosy, engin keşmekeşin elçisi ya da antik bir saçmalığı temsil ederdi. Kirlenmiş bir beyaz ya da açık bir siyah gibi, görevinden şaşmış, yolsuz, geri dönüş şansından da yoksun.

Efsun sıfatını üstlenmiş, asla latif niteliğini yitirmemiş olmayı dilerdi. Evrende parlaklığını kaybetmiş yegâne şey olmayı değil. Uykusuz gözlerine su itelerken, kendinden ne kadar da nefret ettiğini fark etti. Bugün kendini sevmek için bir şeyler yapmalıydı. Üç gündür ektiği yaşlı Gavin, ona karşı tavır almış olmalıydı. Atölyeye gidip, birkaç portre çizip, yaşlı Gavin’ın hazırladığı, toprağımsı –ve ciddi anlamda boktan olan– sıcak çikolatayı zevkle içiyormuş gibi yapıp, arkasını döndüğünde, arkadaki, üzerinde atölye üyelerinin el izlerinin bulunduğu sarı camdan vazoya boşaltabilirdi. Bu, çok kötü bir fikir gibi gelmemişti. Atölyeye giderken giydiği, boğuk bir kırmızı üzerine puantiyeler eklenmiş ve asla çıkmayacak boyalarla süslenmiş elbisesini giydi ve evden çıktı. Apartmanın bitimindeyken, arkadan iğneleyen kiracıyla kavga edecek gibi olduysa da, kendini dizginledi. Birkaç tane adam gibi çalışma yapıp, onları iyi paraya satarsa, bu ay da kıçını kurtarmış olurdu. Yıpranmış spor ayakkabılarıyla attığı hızlı adımlar, çok geçmeden atölyeye gelmesini sağladı. Buraya aşık değildi; aksine, tiner kokusu kendi tablosundan gelmedikçe rahatsız dahi olurdu. Üstelik apartman, pek de entelektüel bir havaya sahip değildi. Zaten kursta da, yeteneklerin sonradan kazanıldığını düşünen bir avuç ahmaktan başkası yoktu. Mosy, alttan dördüncü zile bastı ve tam on dört saniye sonra kapı açıldı. Genç kızın saymasına gerek yoktu, ihtiyarın sandalyesi ile kapı arasında tam on dört saniyelik bir mesafe vardı. Mosy, ondan pek de beklenemeyecek bir enerjiyle, üçer üçer basamakları çıktı ve adamın sigara kokusunun, üzerine bulaşmasına izin verdi. Kollarından ayrıldığındaysa, Gavin’ın sesindeki ve yüzündeki hayal kırıklığını fark etmesi kaçınılmaz olmuştu. “Mosy, senin için İrlanda’dan bir sürü eşya getirtmiştim.” Vurguları daha derin kılmak için arzuladığı fırçaları tamamen unutmuştu. Gavin, daima öğütlerini dinleyeceği, hayatındaki en önemli insan değildi; ama birkaç saniyeliğine de olsa, içinde bir şeyler parçalandı. Paçayı nasıl kurtaracağını bilmiyordu. “Ah, üzgünüm, Gavin, inan bana. Birkaç günlüğüne Yunanistan’a gitmem gerekti.” Sunabileceği en mantıklı yalanı savurdu ortaya. Adam pek de tatmin olmuşa benzemese de, onu içeri buyur etti.

Bu atölyenin en sevilesi tarafı da kimseye selam ya da hesap vermek zorunda olmayışıydı. Belki de bu, sadece Mnemosyne için geçerliydi; diğerleri pek samimiydiler. Garip bir Fransız aksanına sahip, dişlek çocuk, Mosy’nin masasının iki arkasındaydı, sol tarafında da Bayan – ıı, Bayan… Sürekli ismini unuttuğu kadın vardı. Kadına karşı fazlasıyla kulak tıkamasına rağmen dul olduğunu ve bahçesinde lavanta –ya da başka bir bitki– yetiştirdiğini biliyordu. Başta, insanlara karşı, neden bu kadar ilgisiz olduğuna anlam verememiş olsa da, artık alışmıştı. O, toplumdan sıyrılmak adına doğmuştu. Bunu kabullenmekle geçen yılları geride bıraktığına seviniyordu.

Güzel olması için yeterince uğraştığı tablo üzerinde kaç saat harcamıştı? Yine de hiçbir zaman yeterli derecede iyi olamayacağı düşüncesi onu zedeliyor ve çoğu kısmı silip, tekrardan çizmesine neden oluyordu. Daha gölgeleme işlemine bile gelememişti, üstelik Gavin, böceklerin kulübesinde –mutfakta– o iğrenç sıcak çikolatayı yapıyordu. İsmini hâlâ hatırlayamadığı kadın, şen şakrak bir sesle iyi günler diledikten sonra, kursu terk etmişti ve sükûnetin tekrar sağlanması çok da uzun sürmemişti. Gün boyunca, duyumsanmaması imkânsız bir karın guruldamasını çekebileceğini sanmıyordu; dişlek çocuğa gözlerini kısarak baksa da, çocuğun pek de umrunda sayılmazdı. Genelde kursa en son gelen ve en son ayrılan Mnemosyne olurdu, çalan kapı, sol kaşını havalandırdı. Ne yazık ki ilgisiz kişiliği, bakışlarının kapıya yönelmesine engel oldu. On dört saniye ardından aralanan kapı –bu imkânsızdı, Gavin, mutfaktaydı, değil mi?– içeri birini konuk ederken, Mosy, dövme detayıyla uğraşıyordu. Çizdiği kişinin adını bilmiyordu; onu tesadüfen rast geldiği bir filmde görmüş, orantılı hatlarını haddinden fazla beğenmiş ve karakalem için uygun bulmuştu. Fazlaca benimsediği yüzünü, doğru hatırladığını umuyordu. Birkaç saniye sonra yanından geçen gölgeyi fark ettiyse de, işiyle o kadar meşguldü ki, başını kaldıramadı. “İlginç.” Duyduğu ses, ona yakın, bir o kadar da uzaktı. Şaşırtıcı bir biçimde bakışlarının yönünü değiştirdi. Pencere pervazına konan ellerin ve duvara yaslanmış vücudun sahibini tanıyor sayılmazdı; fakat tanımıyor da değildi. Büyük çaplı bir şok geçirmedi, hiçbir zaman aşırıların kızı olmamıştı. Yine de gözleri birkaç santim açıldı, sol eli kaşınmaya başladı ve biri omuzlarına tüm yükünü veriyormuş gibi hissetti. Ona, bunun nasıl olduğunu sormayacaktı, belki de sadece bir hayaldi, hem diğerleri de başlarını kıpırdatmamıştı. Hazır gözlerinin önündeyken, portreyi şöylece süzdü ve adamın yüzüyle kıyaslamaya başladı. Gördüğü ilk hata, gamzesini çokça saklamış olmasıydı, yine de hatlar mükemmel sayılırdı. Gamzesini düzeltirken, “Burayı yanlış çizmiş olamam.” diyerek azarladı kendini. Adamın önünde, kendi kendine konuşan bir deli imajı çizmeyi önemsemiyordu; zira, çizdiği imajdan pek de farkı yoktu. “Normalde kendi kendime konuşm–” diye toparlamaya çalıştıysa da, kendi cümlesini kendi kesti. “Ah, herkes bunu yapar.” Cümlesi bir teselli kaynağı mıydı? Yine de tatmin olmamıştı, sol eli hâlâ titriyordu. İnce uçlu kalemi masaya bıraktı ve adamın yüzüne bakmadan, “Bana, bunu herkesin yaptığını söyle.” dedi. Yalvarırcasına çıkan ses tonuyla gözleri parlamıştı. Bu çok da doğal bir olay sayılmazdı. Daha çok tehlikeden uzak bölgelerdeki deprem gibiydi, belki biraz daha sarsıcı. Sol eliyse, fazlasıyla iddialıydı bugün anlaşılan, adam, onu ikna edene kadar da iddiasını sürdürecek gibiydi.

Adamın gözlerinin derinliği, filmdekinden çok daha farklıydı. İki yuvarlağın tek işlevi görmek değildi, cesaretin doruğundaki hiççilik de onların içindeydi. Hatta gözlerinin barındırdığı şeyler o kadar umut yoksunuydu ki, Mosy, bunun bir hata olacağını bile bile, kendi doğrularını, onun doğruları yapmak istedi. Esrarlı gözler görmüştü, elaya bürünmüş gözler de. İri gözler, parlak gözler, enerjisini yitirmiş, kapanmaya yüz tutmuş gözler. Fakat adamın gözlerine ilk defa rastlıyordu gözleri ve orada kalmak için ısrar ediyordu. Yeteri kadar derdi yokmuş gibi, bir basitlik gönüllüsü hayranlığı daha konaklamak istiyordu. Adama inancı, sevgiyi, saygıyı, güveni aşılamayı o kadar derinden istemişti ki… Zar zor bulup, kumarda kaybettiği inancı mı pazarlayabilirdi ona, ağır bir yük olan sevgiyi mi, bulunması imkânsız saygıyı mı yoksa varlığı kanıtlanamayan güveni mi? Adamı, olmayan şeylere inandırmak istiyordu. Meleklere, perilere, uzun kanatlı fareler ve nicelerine. Hayal gücü geniş –ya da deli– olan tek kişi olmak istemiyordu. Ne ibadet ne itaat eden, pazar günleri kiliseden kaçan, arsız, uslanmaz biri mi olmuştu yoksa? Hayat ne garipti. Belki de ismi, ona bir önceki hayatında fahişe olmasını sağlamıştı. Yine de onlar kadar güzel sigara içemeyeceğini ya da sevişemeyeceğini bilirdi. Diptekilerden bile kötü tarafları vardı. Kocaman, güzel göğüsleri, kalın dudakları ya da mükemmel saçları yoktu. Hiçbir erkek tarafından yatağa atılmayı, acı çekmeyi ve de yeni bir Mosy doğurmayı düşünmemişti. Yeterince inançsızlık mıydı ona bakireliği yar biçen? Karşısındaki adam bir suçluydu; ona böyle şeyleri sorgulatmamalıydı.

“Herkes yapmaz.” dedi adam. Onun küçücük yüreğini ne kadar incittiğini, bir kemiğini daha kaynattığını, hislerinden parçalar çaldığını biliyor muydu? Bilse acı çeker miydi sahi? Hiç olmayacak insanlara, olmayacak şanslar tanıyıp, hüsran edinmemeliydi. Kara listede, antropofobinin hemen yanına eklenen mazoşizm de, moralini tavan yaptırmamıştı. Sol eli uyuşmuş, hatta yanına ayaklarını da almıştı. Vücudu, onu, adamla konuşmaya zorluyordu. Hatta adamın bir süper kahraman olduğuna o kadar inanmıştı ki, bunun, adamın marifeti olduğunu düşünmeden edemiyordu. Sanki adamın yirmi saniyede düşündüklerini, on saatte dahi düşünemiyordu. Kaşlarını çattı, durduk yere. Ondan üstün insanları sevmeyecek kadar bencil değildi; ama incinirdi. Hem de öyle bir incinirdi ki… “Ama ancak parmak uçlarının değdiği yere uzanabilirsin, adımın ayak uçlarından öteye geçmez. Ve sen, olmayanı başarmak uğruna sürekli düşündüğün için en sonunda kafayı yersin.” O halde Mnemosyne kafayı yemişti. Hayatın sillesini yediği zaman, kaderini anlamıştı. Vasıfsız şeylere inanırdı, resmi şeylere değil. Soğuk; fakat tescil karşıtı. Öznel düşüncelere inansa da, değer hak edenlerle aynı düşüncelere sahip olmak isterdi. Yine de hiçbir zaman başkasının düşüncelerini üstlenmezdi.

Kendini yitirmek üzereydi. İnsanlar onunla konuşmaz, onu oynatır ve dalga geçerlerdi. Mosy bunları hak ettiğini ve gelecek yaşamında arınmış olacağına inanırdı. Hayatta en iyi olmak hiçbir zaman gayeleri arasında sıralanmamıştı. En basitinden, çeşitli fantezilerle adamı arzulamamıştı. Onunla konuşmamalıydı, gerekirse onu başından def ederdi. “Benimle konuşurken pervasız olmalısın.” Belki de bir fısıltıydı bu; ama adamın duyduğunu biliyordu ritmi bozuk ses tonunu. Burnunu çekti ve kalemlikte kalem aramaya başladı. Bulamayınca sinirlendi ve eskimiş kalemliği yere fırlattı. Kendine kızmıştı: Ona emir vermesi gerekirken, yalvarıyordu. “İsmimin ne olduğunu merak etmemelisin.” Ona kapılacağından korkuyor olamazdı ya. Tahta sandalyeden kalktı, adamı yanına ilerledi ve gerçek anlamda ince beli sayesinde, adamın hemen yanından, pencereden sarktı. Yanındaki nefis üzümler taşıyan ağacın kokusuyla mest oldu. Gözlerini kapatıp, rüzgarı teninde hissederken, son cümlesini de kurdu. “Bana hayal olmadığını kanıtlamamalısın.”

Yoksa onu kaybederdi.

Bazen, yalnızlığın çok çabuk delinmesi o kadar da iyi olmuyordu. Paranoya sorunları yaşayan, bakire, herkesle fikir ayrımı yaşayan bir kızdan ne bekleyebilirdiniz? O, sizin hayatınızı güzel kılamazdı, o yetkiye sahip olsaydı, kendi hayatını yeşillendirirdi. O, Tanrı’ya inançsızlık edemezdi. O kadar çok günah işitmiş, görmüş, işlemişken, en büyüğünü üstlenemezdi. O, her şeyin güzel olduğunu söyleyemezdi ya da size hayatınızın en güzel gecesini yaşatamazdı. Size sadece melankoli depolayan lanetli bir ruhu arzular mıydınız? Onun arzulayıp arzulamaması önemli değildi; arzuları çırılçıplakken, yatağın altına kaçmıştı. Daha ellenmemiş, kirletilmemiş, varlığından haberdar olunmamış arzularının varlığına inanmaktan başka çaresi yoktu. Yanındaki adam, pencereye iyice yaslandı ve ona döndü; fakat Mosy, istifini bozmadı. Üzüm ağacındaydı aklı, birkaç salkım cömertlikte bulunmasını istiyordu. Gözleri kapalıyken, adamın sesini, derisinde hissediyordu. Hem de burnuyla. Bütün fonksiyonları birbirine girmişti. “Gözlerini kapa, lütfen. Şimdi, çok geniş bir düzlük getirmeni istiyorum gözlerinin önüne. Çimleri yeni biçilmiş. Mis gibi kokan. Taze ve hatta mutlu. Güneş olsun tepede. Sıcak bir şekilde sana bakan. Samimi. Kocaman bir çilek olsun güneş. Üstündeki çikolatalar aksın hatta. Tatlı olsun her yer. Sevinelim. Üstlerine bulutları geçirmiş insanlar düşle etrafında. Hepsi mutlu. Çimenlerin üzerinde dev fondünün ışığı yüzlerine vururken çikolata yemekten. Kendini düşle bu düzlükte. Üstünde bulutlar, burnunda çimenlerin tazeliği var. Güneşe bakıyordun, çilek yiyorsun yanındaki çikolata şelalesinden. Fondü ışığı geliyor yüzüne, ellerine. Her yerine bulaşıyor. Çimenler hala taze. Birinin elleri var üzerinde gezinen. En az fondü kadar tatlı dokunuşları var ellerin. Beyaz giyinmiş tıpkı diğerleri ve senin gibi bu ellerin sahibi. Uzanmış herkes. Yatıyorlar, bulutlar üzerlerinde. Her biri düzlükteki bir çimen gibi. Duruyorlar fütursuzca. Sen de duruyorsun onlarla. Onlar da seninle. Bakıyorsunuz ellerin sahibiyle fondüye. Fotosentez yapıyorsunuz birlikte tıpkı diğer herkes gibi. Eller var biri fondüyü tutuyor. Diğeri senin elini tutuyor, seninle birlikte. Duruyorsunuz düzlükte amaçsız, bakıyorsunuz fondüye durmadan. Üstünde bulutlar var bir de eller. Güneş seviyor seni, çimenler de. Hayat çok güzel bu düzlükte. Şimdi açmanı istiyorum gözlerini. Bak, her yer çimen, fondü. Buyur bu da buluttan elbisen. Buyur bunlar da ellerim.”

Bir an için o kadar inandı ki anlattıklarının gerçekliğine. Yine azarladı kendini. Ne kadar da aptaldı! Peki ya adam, özgüveni yüksek bir sadist miydi? Yoksa şeytanın ta kendisi mi? Oysa çok daha asil duruyordu. En az ellenmemiş arzuları kadar pürdü; ama en yaşlı insan kadar yıpranmış ve tecrübe edinmişti. Ellerini aradı Mosy. Bulamadı, telaşa düştü. Bir süre dipte yuvarlandı, çığlık atmak istedi, ses telleri yollarını şaşırdı. İşaret parmağıyla, seri bir biçimde alnını kaşımaya koyuldu. Üzümler… Artık yoktu. Tüm mutluluk göstergeleri buradan vazgeçmişti. Bir hüsran daha. Bu yenilgiyi kaldıramazdı. Hiddetle adama döndü; ama adam, ona bakmıyordu. Belliydi, inat etmişti, sunmayacaktı gözlerini ona. Gocundu Mnemosyne, bunu bir hobi olarak yapmaya başlamıştı anlaşılan. “Şimdi söyle. Sence ben gerçek miyim?” Mosy, dirseğini pencere pervazına dayamış, adama döndü. Yüzünde olması gereken dalga geçen ifadeyi bir türlü edinememişti. Korku. Ve adamın korkusunu hissettiğinden daha çok korkuyordu. Hızlıca başını salladı ve pekiştirdi, daha çok inanmalıydı. “Hayır.” Çünkü onun çilekten güneşlere olan inancı sömürülmüştü. Acımasızca hem de. Genç adam, hikayeyi bir de ondan dinlemeliydi, anlayacağından değil, sadece dinlemeliydi. Anlık bir cesaretle parmak ucuna çıktı ve adamın gözlerini kapadı. Fısıldadı; fakat diğerleri de onu duymasın diye yapmadı bunu. Bunlar özel düşüncelerdi. “Başta her taraf siyah, karanlık. Ardından bir ışık görüyorsun, gerçek olmasa bile o kadar inanıyorsun ki o ışığa… İşte o, Tanrı. Kudretli Tanrı. Katolik inancından uzak, senin istediğin Tanrı. Ve o kadar iyi ki, ona inanman için seni zorlamıyor. Ayrıca çekeceğin ceza hakkında konuşma yetkisine sahip değilsin; ama bunun suçlusu o değil. Değersiz olduğuna inandığın; ama birilerinin uğruna hayvan kurban ettiği Tanrı. Ve o hepimizden yukarıda. Bunu kabullenmek zorundasın; çünkü inanacak neyin var ki? Ardından yağmur yağıyor, bu da şeytan olmalı. Soğuk. Üşüyorsun, değil mi? Sana meleklerin varlığını kanıtlayamam. Ya da inancı.” Yutkundu. Anlattığı şeyleri hayal etmek, onu yormuştu. Üstelik içindeki merak, boyundan taşmıştı. Adam gözlerini açana kadar bekledi, ardından pencerenin önüne oturdu ve bakışlarını yere dikti. Sesi boğuk, hüzünlü ve acınasıydı; ama amacı bu değildi. “İnanmak istediğin şeye inanırsın. Ben kedere inandım. İki yağmur damlasına yenik düştüm. Basit bir oyunda, elimde ne varsa kaybettim. Bana kimse gelmez. Hala gerçek olduğunu düşünüyor musun?”